Saturday, October 31, 2009

'ದೊಡ್ಡ ಚಾಣ'ನ ಬಾಣದ ವೇಗ!



ಗಂಟೆಗೆ ಅಂದಾಜು 250 ರಿಂದ 300 ಕಿ.ಮೀ. ವೇಗ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು!
ಸುಮ್ಮನೇ ಉಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆ ವೇಗದ ತೀವ್ರತೆ ಎಸ್ಟಿರಬಹುದು ಎಂದು. ಖಂಡಿತ ನೀವು ಚಕಿತರಾಗುತ್ತೀರಿ ಸೋಜಿಗ ಸೂಜಿಯಂತೆ ಚುಚ್ಚುತ್ತದೆ.
ಇದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ಈ 'ದೊಡ್ಡ ಚಾಣ'(Peregrine Falcon) ಹಕ್ಕಿಯ ವೇಗ ಅಸ್ಟಿಸ್ಟಲ್ಲ. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಅತಿ ವೇಗವಾಗಿ ಹಾರಬಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿ.
'ದೊಡ್ಡ ಚಾಣ'ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾದ ವಿಶೇಷ ಹಾರಾಟದ ವೇಗ. ನೋಡ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನೋಟದಿಂದಲೇ ಮಾಯವಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ವೇಗದ ಮಿತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸುಲಭವಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದರೆ ಒಂದು ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜು 4 ರಿಂದ 5 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರ ಸಾಗಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಇದರದು.
'ದೊಡ್ಡ ಚಾಣ' ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಹಕ್ಕಿ. ಗಿಡುಗನ ಜಾತಿಗೆ ಸೇರಿದ ಈ ಹಕ್ಕಿ ಅಂದಾಜು 15 ರಿಂದ 20 ಇಂಚಿನಸ್ಟು ಉದ್ದವಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಹಕ್ಕಿಯ ಗಾತ್ರ ಇನ್ನೂ ಜಾಸ್ತಿ. ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಎಲ್ಲ ಗಿಡುಗನಂತೆ ತೋರಿದರೂ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿಗಳಿಗಿಂತ ಬಲಿಸ್ಟ ತನ್ನ ಉಗುರುಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದಲೇ ತನಗಿಂತ ತೂಕದ ಇನ್ನೊಂದು ಜೀವಿಯನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಹಿಡಿದು ಹಾರುತ್ತದೆ. ಬೇಟೆಗೆ ನಿಸ್ಸೀಮ.
ದೇಹದ ಬಹೇತೆಕ ಭಾಗ ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ. ಎದೆ, ಹೊಟ್ಟೆ, ರೆಕ್ಕೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಗಿನ ಚುಕ್ಕೆಗಳು ಇರುತ್ತವೆ. ಮಾಂಸವನ್ನು ಹರಿದು ತಿನ್ನಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಕೊಕ್ಕು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಬಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಚಳಿಗಾಲದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡು 2-3 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಮರಿಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಲಿ, ಚಿಕ್ಕ ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಹಾವು, ಚಿಕ್ಕ ಚಕ್ಕ ಪ್ರಾಣಿಗಳೇ ಈ ಹಕ್ಕಿಯ ಆಹಾರ.

Saturday, October 24, 2009

ಸಿಡಿಲ್ಮಿಂಚೆಂದರೆ 'ಬೂದು ನೊಣಹಿಡುಕ'ನಿಗೆ ನಡುಕ



ರದಿಂದ ಮರಕ್ಕೆ ಜಿಗಿಯುತ್ತ ಹತ್ತಾರು ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ದೂರ ಕ್ರಮಿಸಬಲ್ಲ ಈ 'ಬೂದು ನೊಣಹಿಡುಕ' (ASIAN BROWN FLYCATCHER )ನಿಗೆ ಸಮಯಪ್ರಜ್ಞೆ ಜಾಸ್ತಿ. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಿ ತಿಲಿದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಜಾಣ್ಮೆ ಈ ಹಕ್ಕಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಲು ಸಾದ್ಯ.
ಸಿಡಿಲ್ಮಿಂಚಿನ ಮಳೆ ಇನ್ನೇನು ಆರಂಭವಾಗಿ ಬಿಡತ್ತೆ ಎನ್ನುವ ಮೊದಲೇ ಆ ಬಗ್ಗೆ ಮುನ್ಸೂಚನೆ ನೀಡತ್ತೆ. ಅದೇನೋ ಗಾಬರಿ ಬಿದ್ದಂತೆ ಬಂದು ತನ್ನ ಗೂಡನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳತ್ತೆ. ತಾನಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ತನ್ನ ಗೂಡು ದೂರವಿದೆ ಎಂದರಂತೂ ಅಲ್ಲೇ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಇರಬಲ್ಲ ಜಾಗ ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ತನ್ನನ್ನೇ ತಾನು ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಾಗಂತ ಸಣ್ಣ-ಪುಟ್ಟ ಮಳೆಗೆಲ್ಲ ಹೆದರಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಹಕ್ಕಿ ಇದಲ್ಲ. ನೋಡಲು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ತೋರಿದರೂ ಬಲು ತುಂಟಿ. ಸೆಕೆಂಡ್ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಹತ್ತಾರು ಜಾಗ ಬದಲಾಯಿಸಿ ಪುಸಲಾಯಿಸುವ ಚಾಣಾಕ್ಷತೆ ಈ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಗೊತ್ತಿದೆ. ತನ್ನ ವೈರಿಯ ದಾಳಿಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೂದು ನೊಣ ಹಿಡುಕ ಅನುಸರಿಸುವ ಕ್ರಮವೇ ಇದು. ವೈರಿ ಹಕ್ಕಿಯ ಗಮನವನ್ನೇ ಬೇರೆಡೆ ಸೆಳೆದು ತಾನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಆ ಜಾಗದಿಂದ ಜಾರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಈ ಪುಟಾಣಿ ಹಕ್ಕಿಯ ಠಿಕಾಣಿ ಏನಿದ್ದರೂ ದತ್ತ ಕಾಡಿನಲ್ಲೇ. ಹುಳು-ಹುಪ್ಪಡಿ, ನೊಣ, ಕೀಟಗಳು ಜಾಸ್ತಿ ಇರುವಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತನ್ನಾದರೂ ಕಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಸಿವೆ ತಡೆಯಲಾಗದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಜೇನು ಹುಳುಗಳನ್ನೇ ಎದು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ತೆಪ್ಪಗೆ ಗೂಡಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಹುಳುಗಳನ್ನು ಕೆಣಕಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಜೇನಿನ ಕೈಗೆ ಸಿಗದೇ ತಲೆಮರೆಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮರಿ ಹುಳುಗಳನ್ನು ಉಪಾಯದಿಂದ ಹಿಡಿದು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಜೇನಿನ ಕೋಟೆಯೊಳಗೆ ಸಿಕ್ಕಿ ಪ್ರಾಣ ಬಿಡುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳೂ ಇರುತ್ತದೆ.
ಇಂಥ ವಿಶೇಷ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಈ ಹಕ್ಕಿಯ ಮೈ ಬಣ್ಣ ಬೂದು. ರೆಕ್ಕೆ ತುದಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಪಟ್ಟಿಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಎದೆ ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೊಕ್ಕು ಕಪ್ಪು ಮಿಶ್ರಿತ ಬೂದು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಇರುತ್ತದೆ. ಜನವರಿ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 3 ರಿಂದ 4 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟು ಮರಿಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಚಿತ್ರ: ಅಂತರ್ಜಾಲ

Sunday, October 11, 2009

ಭೂಲೋಕದ ಅಪ್ಸರೆ 'ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ'



ಹೆಜ್ಜೆ ಮೇಲೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆ!
ವಯ್ಯಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರೆ ಆ ನಡಿಗೆ ದೇವ ಲೋಕದ ಅಪ್ಸರೆಯರನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ನೆತ್ತಿಯ ಮೇಲಿನ ಕೇಸರಿ ಮಿಶ್ರಿತ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ ಸಿಂದೂರ ಲೆಪಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಹಾವಿನಂತೆ ಬಳುಕುವ ಕತ್ತು, ಗುಲಾಬಿ ಮೈ ಬಣ್ಣ, ರೆಕ್ಕೆಯ ಮೇಲಿನ ಕಂದು ಮಿಶ್ರಿತ ಕಪ್ಪು ಪಟ್ಟಿ ನಿಜಕ್ಕೂ ವರ್ಣರಂಜಿತ. ಹಳದಿ ಕೊಕ್ಕು ಸಾಕಷ್ಟು ಬಲಿಷ್ಠ.
ಇಂಥ ಅತ್ಯಾಕರ್ಷಕ ಹಕ್ಕಿ ಯಾವುದೆಂಬ ಕುತೂಹಲ ನಿಮಗಿರಬಹುದು. ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ, 'ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ' 'ಬಣ್ಣದ ಕೊಕ್ಕರೆ' ( Painted Stork ) ಯ ಪರಿಚಯ ನಿಮಗಿದೆಯೇ?
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೊಕ್ಕರೆ ಎಂದಾಕ್ಷಣ ಬೆಳ್ಳಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ನಂಬಿಕೆ ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದಿಂದಿರುವ ಕೊಕ್ಕರೆಗಳೂ ಇವೆ. ಕೊಕ್ಕರೆ ಬೆಳ್ಳೂರು, ರಂಗನತಿಟ್ಟಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದವರಿಗೆ ಈ ಹಕ್ಕಿಯ ಪರಿಚಯ ಆಗದೆ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಹಕ್ಕಿ ಇಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಎಲ್ಲಾ ದಿನಗಳಲ್ಲೂ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ.
ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಈ ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ ಕೂಡ ಸ್ವಾರ್ಥಿ. ತಾನಾಯಿತು ತನ್ನ ಸಂಸಾರವಾಯಿತು ಎಂದುಕೊಂಡೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಜೀವಿಸುತ್ತದೆಯಾದರೂ ತಾನು ತಂದ ಆಹಾರವನ್ನು ತನ್ನ ಪಕ್ಕಕ್ಕೇ ಇರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಹಕ್ಕಿಯ ಮರಿಗೆ ನೀಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಂತ ಕೆಡುಕು ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಬುದ್ಧಿ ಇದರದ್ದಲ್ಲ.
ಅಂದಾಜು 25 ರಿಂದ 30 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬದುಕಿರುವ ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ ಮಾರ್ಚ್ ತಿಂಗಳಿಂದ ಜೂನ್ ತಿಂಗಳಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 2 ರಿಂದ 5 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಮರಿಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಮನುಷ್ಯನಂತೆ ಈ ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ ಕೂಡ ಸ್ವಾರ್ಥಿ. ತಾನಾಯಿತು ತನ್ನ ಸಂಸಾರವಾಯಿತು ಎಂದುಕೊಂಡೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಜೀವಿಸುತ್ತದೆಯಾದರೂ ತಾನು ತಂದ ಆಹಾರವನ್ನು ತನ್ನ ಪಕ್ಕಕ್ಕೇ ಇರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಹಕ್ಕಿಯ ಮರಿಗೆ ನೀಡಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಂತ ಕೆಡುಕು ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಬುದ್ಧಿ ಇದರದ್ದಲ್ಲ.
ಅಂದಾಜು 25 ರಿಂದ 30 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬದುಕಿರುವ ಸಿಂದೂರ ಕೊಕ್ಕರೆ ಮಾರ್ಚ್ ತಿಂಗಳಿಂದ ಜೂನ್ ತಿಂಗಳಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 2 ರಿಂದ 5 ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಮರಿಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ನೀರು ಇರುವ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಲು ಸಾಧ್ಯ. ತನಗೆ ಖುಷಿಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲ ಕ್ರಾಕ್.. ಕ್ರಾಕ್.. ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಮೃದುವಾದ ಕಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತಂದು ಮರಗಳ ಮೇಲೆ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮೀನು, ಕಪ್ಪೆ, ಹಲ್ಲಿ, ಕೀಟಗಳೇ ಈ ಹಕ್ಕಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಆಹಾರ.
ಚಿತ್ರ: ಅಂತರ್ಜಾಲ, 10-10-2009